توالت و تاریخچه پیدایش دستشویی یا سرویس بهداشتی
توالت و تاریخچه پیدایش دستشویی یا سرویس بهداشتی
توالت (به فرانسوی: Toilette)، دستشویی یا سرویس بهداشتی (فارسی افغانستان: تشناب، که در گذشته به آن خَلا یا مستراح نیز می‌گفتند) سازه ای ساختمانی است که در درون اماکن مسکونی، اداری و غیره به منظور دفع مدفوع و ادرار انسان ساخته میشود.
هدف اصلی از ساخت دستشویی توسط بشر، ایجاد امکان دفع بطور بهداشتی بوده است.
هم‌اکنون در ایران کاربرد واژه‌های «دستشویی» و «سرویس بهداشتی» بسیار رایج است. همچنین واژه «توالت» نیز که از زبان فرانسوی وارد زبان فارسی شده، توسط برخی استفاده میشود.
در قدیم واژه‌هایی مثل «خَلا» یا «مُستَراح» رایج بوده‌اند. واژه مستراح از ریشه عربیِ «ر.و.ح»، بر وزن مُسْتَفْعَل به معنی «محل راحت شدن» گرفته شده است.
«مَبال» یا «مَوال» از دیگر واژه‌های عامیانه‌ای هستند که در مورد آن به‌کار رفته است. «مبال» از ریشه «بَول»، که عربی و اسم مکان است، آمده و به‌معنی «محل ادرار» است.
در ایران باستان واژه‌ای معادل «آبریزگاه» برای دستشویی به‌کار می‌رفته‌است.
بسیاری از خانوارهای فقیر در کشورهای در حال توسعه از توالت های معمولی و غالباً غیر بهداشتی استفاده می کنند. به عنوان مثال توالت فرنگی ساده و توالت سطلی که معمولاً در خارج از خانه قرار داده می شوند. در سطح جهان، تقریباً یک میلیارد نفر به هیچ وجه به توالت دسترسی ندارند و مجبور به انجام اجابت مزاج آزاد (به ویژه در هند) هستند.
بیماری هایی که از طریق مدفوع، دهان یا آب منتقل می شوند، مانند وبا و اسهال، می توانند با اجابت مزاج آزاد منتشر شوند. همچنین می توانند توسط دستشویی های غیر بهداشتی که باعث آلودگی آب های سطحی یا آب های زیر زمینی می شوند، پخش شوند. از نظر تاریخی، بهداشت از ابتدای مراحل سکونتگاه های انسانی نگران کننده بوده است.
تاریخچه پیدایش توالت – دستشویی
گمان می‌رود که نخستین توالت، نزدیک به ۶ هزار سال پیش در میان رودان ساخته شده باشد.
در سال ۳۱۵ (میلادی) در شهر رم نزدیک به ۱۴۴ سرویس بهداشتی عمومی وجود داشته و رفتن به سرویس بهداشتی عمومی به نوعی شرکت در یک مراسم اجتماعی محسوب می شده است.
در یک توالت عمومی ۲۰۰۰ ساله که در بالای تپه پالاتن در رم کشف شده، بیش از ۵۰ سوراخ در کنار هم قرار دارند.
اختراع سیفون توالت
اختراع سیفون به شکل کنونی که کاسه توالت با یک لوله خمیده U مانند به فاضلاب وصل میشود و با فشار آب داخل مخزن دستشویی، مدفوع را به داخل فاضلاب تخلیه می‌کند.
سیفون در سال ۱۸۸۰ (میلادی) به وسیله یک لوله‌کش بریتانیایی ساخته شد. اختراع سیفون تحولی در تاریخ توالت ایجاد کرد. زیرا جلوی انتشار بوی بد مدفوع و فاضلاب را می‌گرفت.
عصر طهارت و پاکیزگی با اختراع توالت و فاضلاب
هزاره سوم قبل از میلاد مسیح را عصر طهارت و پاکیزگی می نامند. توالت ها و فاضلاب ها در نقاط مختلفی از جهان اختراع گشتند.
۲۸۰۰ سال قبل از میلاد در موئن جو در محلی در کشور پاکستان یکی از پیشرفته ترین دستشویی های جهان ساخته شد.
این توالت که صدها سال بعد دوباره آن را در کشور امریکا استفاده می کرند متشکل از اتاقی با دیواره های خشتی و آجری خارج از هر خانه، با جداره سنگی پر از علوفه با تخته ای چوبی بالای آن بود.
توالت های موئن جو هم آن زمان تنها برای بعضی اشخاص بود. باقی مردم به همان سبک بدوی روی زمین به صورت نشسته فضولات خود را دفع می کردند.
تاریخچه اختراع فاضلاب
تمدن هاراپن در پاکستان و نیز در شمال هند سیستم آب رسانی نوینی را برای پاک کردن فضولات انسانی توالت های خود اختراع نمودند.
این سیستم با استفاده از منبع آبی در بالا دست و هدایت آب با آجر های خشتی به داخل منبع فضولات انجام می گرفت.
مدتی قبل از آن حدود ۳۱۰۰ تا ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح نیز تمدن هایی در مناطقی از اسکاتلند به نام اورکنی نیز از آب برای دفع فضولات استفاده می کردند.
بعضی از خانه های این منطقه مستقیماً از روی کانل های آب عبور کرده و بعضی دیگر از آنها را نیز به سمت مسیر آب کانال کشی کرده بودند.
حدود ۱۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در مصر باستان و تمدن کهن پرشیا (ایران) توالت ها با استفاده از مجرای فاضلاب شروع به پیدایش کردند. در تمدن رومانیایی نیز توالت هایی با استفاده از آب در حمام های عمومی باستانی یافت شده اند.
باستان شناسان در سال ۲۰۱۲ متوجه شدند که توالت های رومانیایی بر خلاف تفکر گذشته پیشرفته ترین توالت های باستانی نبودند.
اولین سیستم فاضلابی نیز متعلق به تمدن دیگری بوده است، تمدنی در دره ی ایندوس. این تمدن سیستم ابتدایی از فاضلاب را طبق الگویی بسیار خاص در زیر خیابان های شهر تاسیس کرده بودند.
انواع توالت
توالت های نشستنی که به نام توالت (عربی، فرانسوی، چینی، ایرانی، ژاپنی، کره ای، هندی و ترکی) نیز شناخته می شوند. این دستشویی ها به صورت های مختلفی در کشورهای یاد شده ساخته می شدند.
با این حال شکل کلی این توالت ها از یک سوراخ در زمین تشکیل شده است. به جز یک نوع از آنها که ارتفاعی برابر با سرویس فرنگی دارند ولی به استفاده کننده اجازه ی چمباتمه زدن را می دهد. این مدل بیشتر در آسیا و آفریقا محبوب هستند.
در اروپای قدیم نوعی دیگر از سرویس های بهداشتی رواج یافت که به نام توالت های محفظه ای از آنها یاد می شود.
این توالت ها بیشتر شبیه یک صندلی است. زیر آن یک مخزن برای نگه داری فضولات و یک سوراخ روی آن مخزن وجود دارد. این توالت ها طبعاً اولین الهام بخش توالت فرنگی امروزی بوده اند.
این توالت ها در سال ۱۵۶۱ تا ۱۶۱۲ اختراع شدند که امروز نوع تکمیل شده و پیشرفته ی آن در دسترس است.
قسمت های مختلف آن به جز سیستم های مکانیکی، تغییر نکرده است. این توالت متشکل از مخزن آب برای فلاش (علت نام گذاری فلاش تویلت روی این توالت ها)، سوراخ برای خروج فضولات و صندلی برای نشستن است.
استانداردهای سرویس بهداشتی
- بر پایه استانداردهای بین‌المللی فاصله سرویس بهداشتی از محل کار باید ۱۰۰ سانتیمتر باشد.
- اگر تهویه از طریق پنجره و فقط از یک طرف صورت گیرد، مساحتی نزدیک به ۱۷۰۰ سانتیمتر مربع نیاز است. در صورت محدودیت فضا، این مساحت نزدیک به ۱۰۰ سانتیمتر مربع است.
- کف دستشویی نباید لغزنده باشد و باید در برابر آب مقاوم باشد. همچنین کف باید بدون درز و شکاف و قابل شستشو باشد و به آسانی نیز تمیز شود.
- دیوارها حداقل باید تا ارتفاع ۲ متری کاشی باشند و نیز قابل شستشو باشند.
- دمای مناسب برای سرویس بهداشتی ۲۱ درجه سانتی‌گراد است.
- برای هر دو دستشویی، حداقل یک آینه نصب شود.
- حداقل ارتفاع مخصوص می‌تواند ۲۰٫۲ متر باشد.
- حداقل عرض اتاقک هر سرویس بهداشتی باید ۸۵ سانتیمتر باشد.
- حداقل عرض اتاقک هر سرویس بهداشتی باید بیش از ۱۱۰ سانتیمتر باشد.
- حداقل طول اتاقک هر دستشویی باید ۱۵۰ سانتیمتر باشد.
- فاصله مرکز دو دستشویی باید ۶۰ سانتیمتر باشد.
- فاصله دستشویی از کنار دیوار ۴۵ سانتیمتر باشد.
- حمام، محیطی مرطوب است؛ به همین دلیل، در صورتی که تاریک باشد محیط مناسبی برای رشد قارچها خواهد بود. بنابراین، بسیار ضروری است که به‌گونه‌ای طراحی شود که حتماً نور طبیعی به داخل آن بتابد.
- عرض درِ دستشویی باید ۶۰ سانتیمتر و حداکثر ۷۵ سانتیمتر باشد.
برای خرید یک توالت ایرانی یا زمینی و فرنگی خوب و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید از فروشگاه اینترنتی خانه لاکچری اقدام نمایید:
توالت زمینی – – – توالت فرنگی
دیدگاه (8)
توالت از فرانسه نیست چه بسا فارسی است ۔
متشکل از ( تو که داخل)میباشد و ( آلت ) که دو قسمتی از بدن که جهت رفع حاجت برایش ساخته شده است۔
با تشکر از پیام خوب شما..ولی توالت یک کلمه ی فرانسوی میباشد که به تازگی در زبان فارسی آمده است. معنی که شما فرمودید دوست گرامی اشتباه میباشد و اینطوری برای میز توالت که برای آرایش استفاده میشود با صحبت شما کلا یک وسیله ی عجیب غریب درمیاید. در گذشته به توالت در فرهنگ ایران مستراح می گفتند.
بعضی عکس ها جالب نیستند، ای کاش منتشر نکنید
ممنونیم از نظر شما..این یک مطلب علمی میباشد و تصاویر هم از قدیمی ترین تصاویر مربوط به تاریخچه پیدایش سرویس بهداشتی میباشد.
واژۀ «مَئِز·تار» در زبان اوستایی به معنی جایگاه شاش(ادرار) یا همان توالت است که در زبان پهلوی مئستاره و در فارسی مستراح شده است و به اشتباه گفته میشود که جای استراحت است. گرچه واژۀ عربی مستراح که ایرانیان ساختند چنین مفهومی را میرساند اما اصل واژه مئستار است.
با تشکر از پیام شما
تو لهجه جنوبی بهش میگن مُستراب ربطی هم مستراح نداره
دوست عزیز تلفظ درست واژه مستراح است برای اینکه راحت تر تلفظ بکنند در خیلی از شهرها مستراب می گفتند.